RietGoed is een onderzoek naar het maken van textiel van de vezels van rietsigaren. Dit idee is in 2021 uitgeroepen tot winnaar van de landelijke challenge ‘producten van natte vezelgewassen’. Daarom werkt RietGoed nu aan de ontwikkeling van het eerste echte product: een droogdoek gemaakt van de rietsigaar. Hoe tof zou het zijn als we een doek kunnen maken van een plant die gebruikt wordt om het land te vernatten en daarna zorgt voor het droog maken van je vaat?

De naam RietGoed staat niet alleen voor een goed product – gemaakt van riet -, maar ook voor een product met een goed verhaal. Over het nut van het verbouwen van natte vezelgewassen. Over het tegengaan van bodemdaling en het verminderen van CO2-uitstoot. En over het bewust maken van de consument en de overgang naar een bio-based en circulaire economie. Textiel van RietGoed is ‘je goeie goed’, namelijk gemaakt van riet!

Natte teelt als alternatief

Nederland bestaat voor een groot deel uit veenweide gebieden: prachtige gebieden die nu gebruikt worden voor traditionele landbouw. In die gebieden wordt het grondwater weggepompt om het land droog te krijgen. Deze kunstmatige lage grondwaterstand zorgt voor oxidatie van het veen en dat leidt tot extra uitstoot van CO2 en tot bodemdaling. In het klimaatakkoord is afgesproken dat de CO2 uitstoot flink moet worden teruggebracht. Daarvoor kijkt de overheid onder andere naar alternatieve landbouw. Eén van die alternatieven is de natte teelt: het telen van planten die in het water groeien. De rietsigaar – ook wel lisdodde – is er daar één van. Maar wat kunnen we er mee?

Goed nieuws: Geslaagde crowdfunding bij Voordekunst & Wij.land Innovatieprijs

We hebben het doel van onze crowdfunding bereikt en kunnen voortvarend verder met het ontwikkelen van een machine om de vezels uit de rietsigaarplant te halen zodat de vezels machinaal gesponnen kunnen worden. Veel dank aan iedereen die ons gesteund heeft. Je kunt alle ontwikkelingen natuurlijk volgen op instagram.

Nog meer goed nieuws: We hebben op 30 juni 2022 de 3e prijs gewonnen van de Wij.land Innovatieprijs voor landschapsherstel in het veenweidegebied en we ontvangen voor 2023 een startbudget van CityLab010. Van het Stimuleringsfonds krijgen we steun voor het ontwikkelen van een spinmachine.

De rietsigaar

De rietsigaar heeft een bijzondere structuur. De dikke bladeren zijn opgebouwd uit een soort kamertjes gevuld met een schuimachtig materiaal. De mooie, sterke vezels willen we er uit halen om garen van te spinnen en vervolgens textiel mee te weven. We hebben het afgelopen jaar uitvoerig onderzoek gedaan naar de vezels en hoe die het beste verwerkt kunnen worden.

De rietsigaar is ook een nogal eigenwijze plant, die soms beter groeit in de plas naast het kweekveld dan er op. En die alleen stuifmeel los laat als de zon schijnt en het niet waait.

Het onderzoek

1

Oogsten en vezels extraheren

We oogsten rietsigaren op drie verschillende locaties (Zegveld, Ankeveen en Assendelft). Daarnaast mogen we van de gemeente Rotterdam rietsigaren gebruiken die vrijkomen bij het openhouden van de watergangen en we werken samen met Voedselmoeras in Den Haag. Al snel ontdekten we dat het moment van oogsten veel invloed heeft op de kwaliteit van de vezels en het gemak waarmee de vezels uit de plant gehaald kunnen worden, daarom testen we in verschillende seizoenen en vergelijken we de resultaten.

De vezels uit de plant halen bleek nog ingewikkelder dan gedacht. Na het testen van verschillende technieken (mechanisch, met behulp van chemicaliën en op basis van natuurlijke rottingsprocessen) werken we op dit moment aan een extraheermachine om de vezels mechanisch uit de plant te halen.

2

Spinnen, twisten en twijnen

De verschillende vezels verwerken we vervolgens tot garen. Ook hierbij hebben we diverse technieken uitgeprobeerd. We hebben met de hand leren twisten en twijnen en handmatig leren spinnen, met hulp van Natalie van Nataliewool en de Belgische Mieke Harinck, specialist in het spinnen met plantenvezels.

Spinnen op een spinnewiel is echt een ambacht – het leverde mooie resultaten voor de eerste onderzoeken. Om op kleine schaal machinaal te kunnen spinnen ontwikkelen we nu samen met Studio HILO een schattige spinmachine voor lange vezels (+/- 80cm).

3

Weven of breien

De laatste stap op weg naar textiel is het weven of breien van het garen. Beide hebben we geprobeerd en weven gaf het beste resultaat.

In 2021 leerden we weven bij Studio Roodenburg en we kochten ons eigen tafelweefgetouw om testjes te doen. Inmiddels hebben we ook een vloerweefgetouw in de werkplaats staan.

We kijken natuurlijk ook een stap verder en hopen in de toekomst te kunnen gaan samenwerken met Enschede Textielstad om de vezels van de rietsigaar industrieel te gaan weven.

oogsten in Zegveld | foto: Rianne den Balvert voor AD

Het is gelukt om vezels uit de rietsigaar te verkrijgen waarmee de eerste garens zijn gesponnen en geweven. Hiermee is aangetoond dat we textiel kunnen maken van de rietsigaar. Maar dit is pas het begin! De komende periode willen wij ons richten op het verbeteren van de techniek om de vezels te extraheren om zo betere garens te kunnen spinnen.

Iris Veentjer

RietGoed is een project van Iris Veentjer, ontwerper en eigenaar van Studio i Focus. Iris houdt zich het liefst bezig met ontwerpen die ervoor zorgen dat iedereen een zinvolle bijdrage kan leveren aan de maatschappij. Een van haar andere projecten is Bakkie Trots: handgemaakte koffie- en theekopjes van lokale klei die ze zelf uit de grond haalt. De producten van Bakkie Trots vertellen een verhaal over duurzaamheid en verbinding. Net als de droogdoeken van RietGoed.

Lees hier een interview met Iris over RietGoed in het AD.

“RietGoed kan een oplossing zijn voor het stikstofprobleem in veenweidegebieden. Door het droogmalen van deze gebieden, zakt de bodem en komt er stikstof in de lucht. Als we op veenweides rietsigaren telen in waterige veengrond en daar kleding van maken, krijgen boeren de kans om met dit nieuwe gewas geld te gaan verdienen.”

Contact

Geloof jij ook in het succes van dit alternatieve textiel? We zijn benieuwd naar jouw mening. Ook horen we graag van je als je ons kunt helpen aan nieuwe contacten die kunnen bijdragen aan de verdere ontwikkeling van RietGoed.

In deze fase van ons onderzoek kunnen we veel hulp gebruiken! Ben je een expert op het gebied van natte vezelgewassen? Houd je ervan om tot je knieën in het water te staan en heb je zin om een keer een dag te helpen oogsten? Of houd je van handwerken en kun je goed spinnen? Meld je dan aan via onderstaand contactformulier. Dat kan je natuurlijk ook doen als je graag op de hoogte wilt blijven van onze avonturen en de vorderingen van het onderzoek.

email iris@rietgoed.nl | telefoon 06 20313281

Volg RietGoed

Volg op Instagram